Tussendoor (19)

Adam en Bartholomeus Hofmans

De trouwe lezer van deze blog weet dat onze familiegeschiedenis aanvangt op 14 augustus 1723, toen Pieter Hofmans voor Schout en Schepenen van Dussen-Munsterkerk trouwde met Cornelia Egmonts. Minder bekend is dat de Dussense archieven al een kleine vijftig jaar eerder verschillende personen met de achternaam Hofmans vermelden. Omdat vrijwel vaststond dat deze naamgenoten geen familie waren, heb ik aanvankelijk geen aandacht aan hen besteed, maar afgelopen week besloot ik hun gegevens alsnog op een rijtje te zetten en na te gaan of ik  nog verdere informatie kon vinden. Dat leidde tot een opmerkelijke vondst.

Begin 1674 duikt voor de eerste maal de familienaam Hofman(s) op in de Dussense archieven: op 25 januari van dat jaar verwierf Bartel Jansz. Hofman* in Dussen-Muilkerk een weiland ter grootte van 1 morgen en 5 hont (ruim 1,5 hectare). Een jaar later volgden drie aankopen van aangrenzende stukken land met een totaal oppervlak van 3,4 hectare en in 1678 nog eens de koop van een stuk land van 0,6 hectare. In al deze gevallen handelde Bartel als zaakwaarnemer van zijn moeder Margaretha van Lille, weduwe van Jan Hofman, wonende in Capelle.

Margaretha overleed vermoedelijk in 1681 en in 1682 werd haar bezit onverdeeld overgenomen door haar vier kinderen Jan, Bartel, Adam en Maria Anna Hofmans.*

Over Margaretha van Lillo en haar echtgenoot Jan Hofmans heb ik verder niets kunnen vinden, maar over hun kinderen – met name Adam – bevatten de trouwregisters van Raamsdonk en de doopregisters van Waspik en Dussen enige nadere informatie.

Adam Hofmans trouwde in 1677 met Maria Jans – eerst op 4 september in de gereformeerde kerk van Raamsdonk, daarna op 13 september in Waspik volgens de katholieke ritus.

Op 28 juni 1678 werd hun zoon Johannes gedoopt; peten waren Bartholomeus (Bartel) Hofmans en Marianna Hofmans. Opvallend is dat de doop niet plaatsvond in een kerk, maar ‘op een schip bij Geertruidenberg’, wat wijst op een nooddoop. Dat zou betekenen dat de kleine Johannes kort na zijn geboorte zal zijn overleden.
Wat de familie op dat schip deed, is vooralsnog niet duidelijk. Waren ze schippers of waren ze op reis als passagiers?

Na de dood van moeder Margeretha vestigde het gezin zich mogelijk in Dussen, want daar werd op 6 maart 1684 Wilhelma Hofmans gedoopt, met een Johanna (= Maria Anna?) Hofmans als een van de vier peten.

In 1692 vinden we dan nog een doop in Waspik waarbij een Joanis Hofmans optrad als doopheffer. Was dit Adams broer Jan, of had zijn zoon Johannes het in 1678 toch gehaald?

Tot zover mijn oorspronkelijke stukje. 

Volledigheidshalve zocht ik daarna in Google op ‘Adam Hofmans schipper’ en dat leverde een onverwachte verwijzing op naar de oudste grafsteen op de Gemeentelijke Begraafplaats van Sint-Jans-Molenbeek bij Brussel, met daarop de volgende tekst:

Hier leydt begraven den
Eersaemen Bartolomeus
Hofmans steerft den 16 April 1706
Ende Ionna Stubbeleer syne
Huysvrouwe steerft den 20 Iulius 1694
Ende Adam Hofmans steerft
Den 19 april 1739
Ende Maria Iansens syne
Huysvrouwe steerft den 25 augustus 1694
Bidt voor de zielen.

Aan de bovenkant van de steen is een schip afgebeeld; de gebroeders Hofmans waren dus schippers.

Aan mijn eerdere conclusie dat beide naamgenoten geen familie waren, verandert dit alles overigens niets.

__________
* In de bronnen wordt zowel de spelling zonder als met s gebruikt. De achternaam van Margaretha is in 1674, 1675 en 1678 ‘van Lille’, in 1682 ‘van Lillo’.

[31 maart 2022]

Inhoud.