Reinier Lindeman (1)

Een onbekende soldaat

Op woensdag 13 augustus 1834 trouwde mijn betovergrootvader Willem Hendrik Hofmans in Den Haag met Helena Lindeman. Aanwezig waren, afgezien van een viertal getuigen, de ouders van de bruidegom, de moeder van de bruid en nog enkele andere familieleden. Grote afwezige was de vader van Helena. Blijkens de huwelijksakte had zij ‘met solemnelen eede’ verklaard, dat haar vader ‘sedert eenen geruimen tijd’ afwezig was: zij had geen idee waar hij verbleef.

Wie was deze Reinier Lindeman?

Reinier Lindeman werd geboren in Amsterdam als zoon van Reinier Lindeman sr en Wijntje Roos. Als zijn geboortedatum wordt 1 februari 1784 vermeld, maar in feite werd hij op die dag – een zondag – gedoopt (Evangelisch-Luthers).
Het gezin woonde op Kattenburg, een van de oostelijke eilanden, waar destijds praktisch iedereen een bestaan vond in de scheepsbouw.

Reinier sr overleed in 1793, pas 39 jaar oud, en Wijntje Roos bleef achter met twee jonge kinderen, Reinier van 9 en Anna Cornelia van 3 jaar.

Reinier is een aantal jaren naar school geweest, maar na het overlijden van zijn vader moest hij waarschijnlijk gaan werken.
In één bron wordt een beroep vermeld: koperslager. Als hij dat beroep toen al heeft uitgeoefend, dan is dat slechts kort geweest. Op 11 april 1796 nam Reinier dienst in de Bataafsche Armee. Dat was het begin van een bijna 24-jarige militaire carrière.

Sinds 1792 heerste in Europa oorlog en die oorlog zou met een enkele onderbreking tot 1815 duren. Nederland raakte bij die oorlog betrokken in 1793, toen het revolutionaire Frankrijk de oorlog verklaarde aan de ‘tyran’ Willem V (de stadhouder van de Republiek). Aanvankelijk had dat weinig consequenties, maar in december 1794 trok een Frans leger onder generaal Pichegru Brabant en Zeeuws-Vlaanderen binnen. Dankzij de strenge winter was het vervolgens een koud kunstje om de bevroren rivieren over te steken.

Gesteund door deze ontwikkelingen, brak in Nederland een fluwelen revolutie uit en op 18 januari 1795 verliet de ‘tyran’ Nederland om er nooit weer terug te keren. De oude federale Republiek werd vervangen door een eenheidsstaat – de Bataafsche Republiek – en er kwam een nieuw leger, georganiseerd naar Frans voorbeeld.

Deze Bataafsche Armee bestond uit acht ‘halve brigades’. Een halve brigade telde onder meer drie bataljons infanterie en deze bataljons waren weer onderverdeeld in negen compagnieën: één compagnie elitetroepen (grenadiers) en acht compagnieën gewone soldaten (fuseliers).
In 1796 bestond zo’n compagnie op papier uit 76 man: een kapitein, een 1^e luitenant, een 2^e luitenant, een sergeant-majoor, drie sergeants, een korporaal-foerier, zes korporaals, 60 manschappen en twee tamboers.

Reinier begon zijn militaire loopbaan als zo’n tamboer in een van deze compagnieën. Hij was 12 jaar oud.

[1 juli 2019]

Vervolg.

Naar Inhoud.