Gerrit II Hofmans (18)

45 dagen eenzame opsluiting

Met dit gemengde bericht uit het Algemeen Handelsblad van 23 april 1882 besloot ik mijn vorige stukje.

Deze keer was het Justitie menens.

De aanklacht bestond uit twee delen:
1^o onbevoegde uitoefening der geneeskunst;
2^o het in het openbaar aankondigen, dat hij de geneeskunst uitoefent, door iemand die daartoe is onbevoegd, gepleegd binnen twee jaren, na wegens een dergelijk feit te zijn veroordeeld.¹

De Officier van Justitie eiste veroordeling van beklaagde tot…
‘… eene cellulaire gevangenzetting voor den tijd van drie maanden’ en ‘betaling van eene geldboete van driehonderd Gulden’.

Kortom, alle aanleiding om uitvoerig uit het vonnis te citeren.

Beklaagde had…
‘… in de maanden Maart en April 1882 te Amsterdam herhaaldelijk de borst en den rug (…) gewreven van Geertruida Catharina Pries,² huisvrouw van Johan Hendrik Honekamp, die volgens hare opgave lijdende was aan asthma, met het doel haar daarvan te genezen, en voor elke keer, dat hij haar wreef, ƒ 2,– salaris vroeg en van haar verkreeg.’

Voorts had hij…
‘… in de Nieuwe Rotterdamsche Courant van Dinsdag den 11 April 1882 eene advertentie (…) doen plaatsen, luidende
“Friction Massage. G.A.P. Hofmans Hotel Rembrandt Amsterdam. Speciale behandeling van Borst en Rugaandoeningen, Kneuzingen, ontwrichting, spierkramp, verlamming, rheumatiek, gewrichtsontsteking etc. Geneeskundig advies van 1-4 uur”,³
zulks na den 8 Februarij 1881 door de Arrondissements-Regtbank te Rotterdam wegens het in het openbaar aankondigen, dat hij de geneeskunst uitoefent, zonder daartoe bevoegd te zijn, te zijn veroordeeld.’

Met betrekking tot het eerste punt bevestigde beklaagde de verklaring van de getuige en voegde hij daaraan nog enkele details toe. Zo had hij…
‘… haar meêgedeeld, dat zij lijdende was aan asthma, veroorzaakt door zenuwen ten gevolge van schrikken of zich boos maken (…)’.

Met betrekking tot het tweede punt verklaarde beklaagde dat hij de bewuste advertentie had doen plaatsen.

Verder worden in het vonnis nog twee andere getuigen genoemd:

Allereerst A.B. van Poppel, die verdachte een kamer in Hotel Rembrandt had verhuurd ‘ten einde aldaar dagelijks van 1-4 ure des namiddags patienten te kunnen ontvangen.’

Vervolgens Geneeskundig Inspecteur Dr. J. Teixeira de Mattos, die de advertentie had gelezen en had verklaard dat…
‘… voor zover hem bekend is, de beklaagde niet bevoegd is tot het uitoefenen der geneeskunst.’

Op grond van dit alles (en nog diverse andere overwegingen) werd verdachte uiteindelijk veroordeeld tot…
‘… eene gevangenisstraf voor den tijd van 45 dagen, door hem in eenzame opsluiting te ondergaan’ en ‘tot betaling van eene geldboete van vijftig Gulden’, etc., etc.

__________
¹ Het eerste Rotterdamse vonnis was inmiddels meer dan twee jaar geleden, terwijl het veel recentere Dordtse vonnis de Officier van Justitie kennelijk was ontgaan.
² Geertruida Catharina Pries was in 1882 58 jaar oud; zij zou ruim vier jaar later overlijden. Haar man was winkelier. Het echtpaar woonde in de Violettenstraat.
³ Bij mijn volgende bezoek aan het Rotterdams Stadsarchief zal ik deze advertentie alsnog kopiëren. Overigens lijkt het plaatsen van een dergelijke advertentie in uitgerekend de NRCt een nodeloze provocatie van Justitie. Gerrits doelgroep in Amsterdam zal eerder het Nieuws van den Dag of het Algemeen Handelsblad hebben gelezen.

[10 februari 2019]

Vervolg.

Naar Inhoud.